Co kieruje Twoim życiem i jak nad tym zapanować?
Za wszelkimi czynami ludzkimi kryje się ogromna siła, mająca wpływ na wszystkie aspekty naszego życia. Siła ta jest potężna, a jej istnienia często nie jesteśmy świadomi. Jest to siła, która dąży do osiągnięcia przyjemności lub uniknięcia cierpienia. Wszystko, co w ludzkim umyśle połączone jest z cierpieniem, będzie stanowiło punkt odniesienia, którego należy unikać, a wszystko, co kojarzone jest z przyjemnością, stanie się odniesieniem, do którego człowiek będzie dążył. Sekretem jest umiejętność odpowiedniego wykorzystania cierpienia i przyjemności w sposób, który uczyni z obu z nich Twoich sprzymierzeńców, co pozwoli Ci lepiej panować nad własnym życiem.
Przyjemność i cierpienie u każdego człowieka powiązane są z innymi aspektami i wynikają z jego indywidualnych doświadczeń. Ważne jest, aby uświadomić sobie, jakie rzeczy, zachowania, odczucia przynoszą przyjemność, a jakie powodują ból. To one bowiem wpływają na Twoje życie i przeznaczenie. Jeśli nauczysz się wiązać przyjemność z rzeczami, czynnościami i uczuciami, które Cię wspierają, Twoja motywacja do ich osiągania/wykonywania znacznie wzrośnie. Jeśli zaś zauważasz u siebie jakieś negatywne, przeszkadzające Ci wzorce, możesz skutecznie i trwale powiązać je z cierpieniem, aby unikać podejmowania destruktywnych działań.
Często cierpienie i przyjemność wywodzą się z indywidualnej interpretacji określonych zdarzeń. Interpretacje te tworzą fizycznie neurologiczne połączenia w mózgu dla danego zdarzenia lub czynności z określonym stanem emocjonalnym. To one decydują o większości podejmowanych przez nas decyzji. Zdolności adaptacyjne człowieka pozwalają jednak na „przeprogramowanie” umysłu i powiązanie przyjemności i cierpienia z dowolną rzeczą, zdarzeniem lub zachowaniem, nawet jeśli poprzednio powiązane one były inaczej. Ponadto często człowiek ucieka nie tyle od samego cierpienia, co od swojego wyobrażenia o nim i przekonania, że coś może (choć w rzeczywistości nie musi) doprowadzić do cierpienia. Jak zmienić powiązania cierpienia i przyjemności w sposób, który będzie wspomagał dążenie do osiągnięcia celu?
Krok 1 Zdecyduj, czego naprawdę chcesz i co powstrzymuje Cię przed osiągnięciem tego celu
Aby coś osiągnąć trzeba wiedzieć, jakiego rezultatu się oczekuje. Dokładne określenie celu pomoże w skupieniu się na odpowiednich rzeczach, a im bardziej się na czymś koncentrujemy, tym większe są szanse, że to osiągniemy.
Krok 2 Działaj: połącz wielkie cierpienie z brakiem zmiany i wielką przyjemność z jej natychmiastowym wprowadzeniem
Przyczyną tego, że nie udaje się nam dokonać zmiany jest fakt, że wiążemy z jej wprowadzeniem większe cierpienie niż z sytuacją, w której nie zostałaby ona wprowadzona. Aby móc skutecznie dokonać zmiany trzeba użyć dźwigni – znaleźć swoją granicę cierpienia, czyli okoliczności, w których dalsze trwanie w określonej sytuacji sprawia tyle bólu, że pragniemy natychmiast je zmienić. Najdłuższą dźwignię stanowi cierpienie, które płynie z wnętrza człowieka. Dla niektórych ludzi przekonującym argumentem w obliczu braku zmian jest własne cierpienie, a dla innych cierpienie bliskich osób. W powiązaniu przyjemności ze zmianą pomocne będą pytania typu: „jak będę się czuł, jeśli się zmianę?”, „Co zyskam ja i moi najbliżsi dzięki zmianie?”, „O ile szczęśliwszy się stanę?”.
Krok 3 Przełam ograniczające Cię wzorce
Przez całe życie wyrabiamy sobie wzorce myślenia, które prowadzą nas do określonych uczuć, obrazów i zadawanych pytań. Jeśli chcemy zmienić to, czym kierowaliśmy się przez długi czas i uzyskać inne rezultaty, musimy zmienić wzorce myślenia, aby osiągnąć inny wynik. Niemożliwa jest bowiem zmiana rezultatu, jeśli wciąż wykonuje się te same czynności: „Jeśli będziemy powielać te same stare wzorce, nie osiągniemy niczego poza starymi rezultatami” (obudź w sobie olbrzyma – Anthony Robbins). Jednak stary, utrwalony wzorzec zachowania ma silne połączenia neuronalne w naszym mózgu. Aby go przełamać potrzebna jest silna motywacja, kierowana odpowiednio dużą dźwignią.
Innymi sposobami przełamania ograniczających wzorców są: przemieszanie uczuć i technika „urwanego filmu”. Przemieszanie uczuć polega na wyobrażeniu sobie sytuacji, którą chcemy zmienić w taki sposób, w jaki chcielibyśmy ją widzieć. Wystarczy zmienić obraz we własnej głowie – dodać mu kolorów, wesołą muzykę lub śmiech i pozytywne skojarzenia. Nasze uczucia bazują na obrazach wytworzonych w umyśle oraz na dźwiękach i emocjach wiązanych z tymi obrazami, dlatego wystarczy je zmienić, aby móc zmienić wzorzec zachowania. Technika urwanego filmu polega na przerywaniu zachowania wywołanego określonym wzorcem (można zastąpić jedno zachowanie innym), co prowadzi do zaniku połączenia nerwowego odpowiedzialnego za ten wzorzec.
Krok 4 Stań przed alternatywą, która będzie Cię wzmacniać
Jeśli już uda Ci się przerwać działanie określonego wzorca (np. rzucisz palenie, przejdziesz na dietę), musisz znaleźć dla niego alternatywę. Zastąpienie korzyści, jakie otrzymywałeś przy pierwotnym zachowaniu innymi, również przynoszącymi przyjemność korzyściami znacząco zmniejsza szanse powrotu do „starego zachowania”.
Krok 5 Uwarunkowanie nowego wzorca dla jego trwałości
Kiedy uda Ci się zastąpić stary, niewygodny wzorzec zachowania nowym, pożądanym wzorcem, będziesz musiał go utrwalić, aby móc używać go automatycznie bez ryzyka, że stare zachowanie powróci. Najprościej uwarunkować nowy wzorzec poprzez ciągłe powtarzanie go tak długo, aż wytworzy się unikalne silne połączenie neuronalne. Twoją motywacją do ciągłego powtarzania może być nagroda, jaką sam sobie „wręczysz” za każde poprawne użycie nowego wzorca. Nagrodą może być pochwała, poklepanie się po ramieniu lub pochwalenie się sukcesem bliskiej osobie. Tym sposobem skutecznie połączysz ze zmianą stan przyjemności. Wzmacnianie wzorca działa najskuteczniej, kiedy wykonane jest bezpośrednio po określonym zachowaniu.
Po jakimś czasie od rozpoczęcia wzmacniania wzorca spodziewane nagrody stają się „codziennością” i przestają cieszyć. Możesz wtedy zacząć różnicować nagrody, ich ilość i czas otrzymywania. Wzorce, które nie są wzmacniane, po pewnym czasie zanikają.
Krok 6 Sprawdź się
Etap ten polega na sprawdzeniu, czy nowo nabyty wzorzec zachowania będzie działał w przyszłości. Jeśli wyobrazisz sobie określoną sytuację, w której kiedyś kierowałeś się starym wzorcem, a teraz chcesz systematycznie wykonywać nowy, to znaczy, że zmiana jest pomyślna. Sprawdź też, czy nowe zachowanie nie będzie Ci przeszkadzać w innych aspektach życia i czy nie będzie kolidowało z Twoimi przekonaniami i wartościami.
Chcesz wiedzieć więcej? Sprawdź:
Obudź w sobie olbrzyma – Anthony Robbins